** عبادات برای ورزش و تربیت

ای بسا انسان هایی هستند با جسم های نیرومند و زیبا، ولی با روح هایی لاغر، زشت، ناتوان و ضعیف؛ این به درد نمی خورد. تمام عبادات برای این است که ما ورزش کنیم، تربیت بشویم و پیش بروم. البته باید عبادات را شناخت. عبادات هم جسم و روحی دارند. جسم عبادات، به تنهایی کافی نیست. نماز را که انسان بخواند، ولی در حال نماز، توجه به خود ذکر نداشته باشد، ملتفت نباشد که چه می گوید و با چه کسی حرف می زند، مضامین نماز را بکلی از روی غفلت ادا بکند، این نماز، نماز بی فایده ای است.

** جوان و عبادت

با این که امام رضوان الله علیه از سابق هم اهل عبادت بود- ما شنیده بودیم و اطلاع داشتیم- اما این اواخر که به پایان عمر خود نزدیکتر می شد، با این که انسان وقتی پیر و خسته می شود، همچنان که همه کارهای دیگر برایش سخت می شود، نماز خواندن و عبادت کردن و دعا خواندن هم سخت می گردد، و جوان همچنان که ورزش را راحت می کند، عبادت را هم راحت تر انجام می دهد و نماز را هم راحت تر می خواند- در عین حال پیری و از کارافتادگی تضرع و توجه و اهتمام و گریه اش هم بیشتر می شد و خدای متعال هم به همان نسبت، کارها را درست می کرد و جور می آورد.

** "روزه" و "ورزش"

روزه، یکی از این ورزشهاست. روزه که از آن به عنوان تکلیف الهی یاد می کنیم، در حقیقت یک تشریف الهی است؛ یک نعمت خداست، یک فرصت بسیار ذی قیمت برای کسانی است که موفق می شوند روزه بگیرند؛ البته سختیهایی هم دارد. همه ی کارهای مبارک و مفید، از سختی خالی نیست .بشر بدون تحمل سختی ها به جایی نمی رسد . این مقدار سختی  که در تحمل روزه گیری وجود دارد، در مقابل آنچه که از روزه عاید انسان می شود، چیز کم و سرمایه اندکی است که انسان مصرف می کند و سود بسیاری را می برد.

سه مرحله برای روزه ذکر کرده اند؛ هر سه مرحله هم برای کسانی که اهل آن هستند، مفید است:

یک مرحله، همین مرحله عمومی روزه است؛ یعنی پرهیز از خوردن و نوشیدن و سایر محرمات. اگر تنها محتوای روزه ما همین امساک باشد، این منافع زیادی دارد. هم ما را می آزماید و هم به ما می آموزد؛ هم درس هست، هم آزمایش برای زندگی است. تمرین و ورزش است؛ یک ورزش بسیار با اهمیت تر از ورزش جسمانی در این کار وجود دارد.

روایاتی از ائمه علیهم السلام وارد شده است که به همین مرحله از روزه توجه دارد. یک روایت از امام صادق علیه السلام است که می فرماید: « لیستوی به الغنی و الفقیر»؛ خدای متعال روزه را واجب کرده است، تا در این ساعات و روزها، فقیر و غنی با یکدیگر برابر شوند. انسانی که تهیدست و فقیر است، نمی تواند در طول روز هر چه هوس کرد، بخرد و بخورد و بیاشامد؛ اما آدمهای غنی، در طول روز، هرچه هوس می کنند و هرچه که می خواهند، برایشان فراهم است. غنی، حال فقیر و گرسنگی فقیر و تهیدستی او را از به دست آوردن چیزهایی که مورد اشتهای اوست، درک نمی کند؛ اما در روزی که روزه می گیرد، همه یکسانند و با اختیار خودشان، از مشتهیات نفسانی محرومند.

یک روایت دیگر از امام رضا علیه السلام نقل شده است که به نکته دیگری اشاره دارد.

  می فرماید: « لکی یعرفوا الم الجوع و العطش و یستدلوا علی فقر الاخره» ؛  در این روایت،  به تهیدستی و گرسنگی    و تشنگی روز قیامت اشاره می شود. در روز قیامت، یکی از ابتلائات انسان، تشنگی و گرسنگی است که در آن حالت، انسان در مقابل مؤاخذه و سوال و جواب الهی قرار می گیرد. انسان باید در گرسنگی و تشنگی روز ماه رمضان، به آن حالت روز قیامت توجه کند و به آن لحظه بسیار سخت و دشوار متنبه شود.